Dzieje niezwykłego domu w Krakowie

Jeden z pierwszych mieszkańców opisywanego budynku, poeta Konstanty Ildefons Gałczyński, nazwał go „domem czterdziestu wieszczów”, ale krakowianie mówili o nim: „czworaki literackie”.

Wszyscy wiedzą, że w Krakowie są liczne zabytki. Najczęściej nie tylko ciekawe, ale dodatkowo bardzo piękne. Ale ja dziś chcę opisać niezwykły dom, który z pewnością nie wyróżnia się urodą. Co więcej, nie jest w żaden sposób udostępniony do zwiedzania. A jednak jest w nim wielki kawał historii. Historii literatury polskiej!

Dom, o którym chcę napisać, ma adres: Kraków, ul. Krupnicza 22. Powstał w 1911 r. – został zaprojektowany jako duża trzypiętrowa kamienica przez Henryka Lamensdorfa i należał do krakowskiego adwokata Adolfa Lebeskinda. Adwokat sam w nim nie mieszkał, tylko wynajmował mieszkania (ciasne i niewygodne) różnym lokatorom. Była to więc typowa kamienica czynszowa. Żeby zarabiać jeszcze więcej, Lebeskind na parterze ulokował kawiarnię i kilka sklepów.

Zarobki Lebeskinda były bezpieczne pod panowaniem austriackim (zaborca popierał taką przedsiębiorczość i mnóstwo ludzi w Galicji w ten sposób korzystało z posiadanych budynków) oraz w II Rzeczypospolitej. Interes zawalił się, gdy w 1939 r. do Krakowa wkroczyli hitlerowcy. W Krakowie była ulokowana stolica tzw. Generalnej Guberni, gubernator Hans Frank zamieszkał... na Wawelu, a Główny Urząd Generalnego Gubernatorstwa mieścił się od 1940 r. w budynku mojej uczelni, Akademii Górniczej...